Bomen selecteren en aanplanten om specifiek bijen te dienen is een uitstekende manier om het lokale ecosysteem te ondersteunen. Bijen spelen een essentiële, zo niet doorslaggevende rol in de bestuiving van planten, waaronder onze belangrijkste productiegewassen. Zonder hen zou onze voedselvoorziening eronder lijden. Helaas nemen bijenpopulaties af door verschillende oorzaken. Ze verliezen hun habitat door onder andere klimaatverandering en het gebruik van landbouwgif. Het planten van bomen is een manier om de bijen te helpen. Bomen bieden hen voedsel en onderdak.
Bomen zijn op verschillende manieren nuttig voor insecten. Zo leveren ze nectar en stuifmeel aan bijen, wat hen helpt te overleven en zich voort te planten. Bomen bieden bijen ook beschutting en nestgelegenheid. Veel bijensoorten, voornamelijk de wilde bijensoorten, nestelen bijvoorbeeld in holle bomen. Sommige maken zelfs hun nest in de takken en bladeren van bepaalde boomsoorten.
De kracht van diversiteit
Bij het planten van bomen voor bijen is het belangrijk om soorten te kiezen die goed zijn aangepast aan het plaatselijke klimaat en de bodemgesteldheid. Met name in de rozenfamilie (Rosacaea) zitten veel belangrijke leveranciers van nectar en pollen. Dat is voor zowel inheemse als uitheemse insecten een belangrijke bron van voedsel. Echter om voeding gaat het niet alleen. Voor voortplanting hebben de meeste inheemse insecten specifieke soorten nodig om hun eieren op af te zetten. Als voorbeeld, de uitheemse Amerikaanse eik (Quercus rubra) dient een kleine tiental insecten, neem je een inheemse eik (Quercus robur (Zomereik) dan gaat dit om het tienvoudige hiervan. Plant je deze soorten gemengd aan dan faciliteer je insecten die het zowel op inheemse als uitheemse bomen goed doen. Als het gaat om voeding, levert een uitheemse wilg evenveel nectar en pollen als een inheemse wilg. Ook zijn er planten waar een insect geen pollen of nectar zal vinden. Het gaat dan veelal om gecultiveerde planten met gevulde bloemen. Gevuldbloemigen hebben geen tot weinig nectarklieren en minder helmknoppen omdat deze zijn omgevormd tot een extra bloemblad. Ook al bloeien deze planten vaak langer, in de bloemen vinden ze geen voeding.
Populaire bomen voor bijen
Fruitbomen – (Malus, Pyrus, Prunus) - Veel fruitbomen, zoals appel-, kersen- en perzikbomen, bieden een rijke bron van nectar en stuifmeel voor bijen over een langere periode aan.
Wilgen (Salix) - Wilgen zijn een geliefde keuze voor bijen, omdat ze in het voorjaar een vroege bron van nectar en stuifmeel bieden.
Linde (Tilia) - Lindebomen staan bekend om hun geurige bloemen, die favoriet zijn bij veel bijensoorten.
Eiken (Quercus) - Eiken zijn een langlevende boomsoort die beschutting en nestgelegenheid voor bijen biedt.
Bij het aanplanten van bomen specifiek voor bijen is het belangrijk rekening te houden met de locatie en de afstand tussen de bomen. Bijen hebben een verscheidenheid aan boomsoorten en maten nodig om verschillende soorten voedsel en beschutting te vinden. Door bomen in clusters of groepen te planten kan een microhabitat worden gecreëerd die bijzonder aantrekkelijk is voor bijen. Kies bomen met verschillende bloeiperioden om zo lang mogelijk bloemen te leveren. Concluderend kunnen we stellen dat het planten van bomen voor bijen een eenvoudige maar effectieve manier is om deze belangrijke insecten te ondersteunen. Door de juiste boomsoorten te kiezen en ze op de juiste plaats te planten, is het mogelijk een goed habitat voor bijen te creëren.
Meer ondersteuning
Naast het planten van bomen zijn er nog andere, eenvoudige manieren om bijenpopulaties te ondersteunen zoals het aanbieden van water. Insecten moeten namelijk ook drinken dus zorg daarom voor een bron van water, zoals een vogelbadje, waterschaal of een kleine vijver. Maai ook niet in mei, want niet alleen bomen, maar ook wilde bloemen zijn een essentiële voedselbron voor bijen. Wilde bloemen zoals klavers, paardenbloemen en pinksterbloemen zijn bijzonder nuttig en zelfs noodzakelijk. Het gazon is rijker aan bloemen dan we denken. Zo zijn vaak al heel vroeg in het jaar bloemen als het madeliefje waarneembaar. Het gras later maaien of op een hogere stand is een ‘quick win’ als we iets voor bijen willen doen.
