De Tilia cordata 'Böhlje', beter bekend als de kleinbladige linde 'Böhlje', is een gekweekte variëteit van de Tilia cordata soort die gewaardeerd wordt om zijn symmetrische, dichte kroon. Deze bladverliezende boom, een van oorsprong Europese soort, wordt geroemd om zijn enorme groeikracht en aanpassingsvermogen. Hierdoor is de boom een populaire keuze voor stedelijke landschappen en parken. Naast zijn esthetische aantrekkingskracht staat de cultivar 'Böhlje' bekend om zijn geurige geelwitte bloemen in de zomer. Bijen aantrekken kan deze boom als geen ander en de soort draagt hiertoe bij aan de biodiversiteit. Zijn weerstand tegen vervuiling en zijn vermogen om te groeien in verschillende grondsoorten onderstrepen zijn veelzijdigheid als decoratieve en functionele boom.
De Tilia cordata 'Böhlje' (winterlinde) is een oude Duitse kloon (eind 19de eeuw), welke is ontstaan op de gelijknamige kwekerij in de Duitse plaats Westerstede, nabij Oldenburg. De boom is geselecteerd voor zijn regelmatige groei, met een goed doorgaande harttak en een kegelvormige kroon. In alles dus de perfecte boom voor een laanboomtoepassing. De kroon is op jonge leeftijd smal en wordt breder naarmate hij ouder wordt. Naast zijn perfecte groeivorm zijn er nog meer pluspunten om deze boom toe te passen. Een goede reden is het feit dat de boom bijzonder windbestendig is en tolerant voor blootstelling aan zilte wind, waardoor deze ook aan de kuststreek goed toepasbaar is.
Herkenning
Alle lindebomen zijn redelijk makkelijk te herkennen. Om te beginnen is de boom een veel voorkomende Europese soort en heeft een regelmatige kroonopbouw. Bij T. cordata zien we aan de voet van de stam een krans van twijgen, vergelijkbaar met wortelsopslag. Specifieke lindekenmerken zijn: een scheve bladvoet, hartvormige bladeren en zaden die hangen in groepjes voorzien van een bolvormige pit met een enkele vleugel. De meest karakteristieke lindenbomen zijn in Duitsland te vinden, dit komt omdat lindenbomen diep geworteld zijn in de Duitse cultuur en mythologie. Historisch gezien werden lindebomen vaak geplant in dorpskernen en dienden ze als ontmoetingsplaatsen ook in Nederland. Deze bomen waren vaak het middelpunt van het gemeenschapsleven, waar mensen o.a. samenkwamen voor dorpsoverleg, markten, festivals en gerechtelijke beslissingen. Het concept van de “Dorflinde” (dorpslinde) is diep geworteld in de Duitse cultuur waar het symbool staat voor gerechtigheid en vrede.
Bloemen en biodiversiteit
Met zijn kenmerkende geurige bloemen voegen lindebomen veel toe aan de biodiversiteit. Wie kent niet de lindehoning als zomerse delicatesse? Niet alleen honingbijen maar ook zweefvliegen en wilde bijen weten de boom goed te vinden tijdens de bloei. De bomen lijken wel te zoemen en vaak liggen er bedwelmde bijen onder de boom, oververhit van enthousiasme om nectar en pollen te verzamelen in de zomer. Lindebomen zijn dus niet alleen mooi en breed toepasbaar maar ook ecologisch zeer waardevol.
Toepassing en gebruik
Lindebomen werden van oudsher veel toegepast langs rustige wegen, paden en lindelanen, vaak te vinden bij landgoederen. Door hun enorme groeikracht, herstelvermogen en buigzaamheid van de takken werd de boom veel als leivorm toegepast. De bomen werden rond huizen en boerderijen geplant om de zonwerende eigenschappen die versterkt werden door hun snoeivorm als leischerm, een natuurlijk zonnescherm! Tilia cordata ‘Böhlje’ is hier ook voor te gebruiken. Na de zomer, eind september werden de leibomen gesnoeid en de takken gedroogd, als veevoer voor in de winter. Tegenwoordig is de toepassing als leivorm meer te zien om meer privacy te creëren en hinderlijke gebouwen aan het zicht te onttrekken. Ook zien we de linde veel toegepast in gemengde inheemse heggen, mede omdat de jonge twijgen een afwisselende voedselbron voor het vee zijn.
